BẠN HỶ
Người bạn kế tiếp trong bốn người bạn của ta là sự biết chia sẻ niềm vui với người khác hay là hỷ. Đối nghịch với hỷ là lòng ganh tỵ. Chớ lầm hỷ với sự giả đạo đức, nói một điều mà nghĩ một điều. Thí dụ, nếu có ai được may mắn gì đó, ta phải chúc mừng, nhưng trong lòng không có tình cảm đó, hay tệ hại hơn nói một điều mà nghĩ một điều khác. Giống như là “Sao tôi không là người may mắn đó? Sao lúc nào cũng là người khác?”.
Chia sẻ niềm vui với người khác là liều thuốc nhiệm mầu chữa bệnh trầm cảm. Ai đang vướng chứng bệnh nầy là vì họ không biết chia sẻ niềm vui với kẻ khác, họ thiếu hỷ tính. Trong cuộc đời ta không có nhiều dịp để mãn nguyện, vui mừng, nhưng nếu ta biết chia sẻ niềm vui của kẻ khác thì chắc chắn là ta sẽ có nhiều cơ hội để hạnh phúc hơn.
Ta có thể chia sẻ niềm vui với những người có khả năng. Nhiều người khó chấp nhận sự tài giỏi của người khác. Họ sẽ miễn cưỡng nói rằng: “Ừ, cho là người đó có thể làm được như vậy đi, nhưng mà…” và lập tức chê bai thay vì chia sẻ niềm vui với người tài giỏi hơn mình. Người khác có thể làm bao nhiêu việc giỏi hơn ta. Người biết hát, người biết vẽ, biết nhảy, biết phiên dịch, người có thể làm ra tiền, người có thể sống không cần đến nó. Mọi người đều có một khả năng gì đó. Ta sẽ có biết bao niềm vui nếu biết chia sẻ với họ.
Thế gian mừng vui là vì có vợ hiền, con thảo, đoàn tụ gia đình, trúng độc đắc, xây nhà cao cửa rộng, sắm xe cộ, ti vi, tủ lạnh, đỗ đạt, thành tựu danh vọng, địa vị, sự nghiệp. Tất cả sự vui mừng ấy là cái có thật trên thế gian, cần thiết cho thế gian, hạnh phúc cho thế gian. Nhưng khi thực hành Tĩnh lặng và Tuệ quan sát thì thấy rõ tính chất giả tạm, phù du của chúng. Tất cả sự mừng vui ấy thường phụ thuộc vào các yếu tố, điều kiện ngoại lai nên chúng bấp bênh, dễ tan, dễ vỡ. Nói cách khác, chúng là mừng vui được nương tựa bởi người khác hoặc bởi vật chất, tiền tài ở bên ngoài. Do vậy, chúng thô tháo và ẩn chứa nhiều bụi bặm, gian truân và phiền não.
Còn mừng vui – hỷ, thì nhẹ nhàng và thanh cao hơn nhiều. Hỷ vô lượng là năng lực tự có, từ bên trong, không nương nhờ các điều kiện từ thế giới vật chất ở bên ngoài. Nó là một năng lượng mát mẻ tuôn tràn từ một nội tâm có thực hành Tĩnh lặng và Tuệ quan sát; một nội tâm đã làm cho lắng dịu mọi tham dục, sân hận, bất bình, oán ghét, ganh tỵ. Nó là kết quả của tinh thần do trải qua thực hành đúng nguyên lý từ tự nhiên và kinh dịch. Mừng vui của hỷ vô lượng thường thâm sâu, dịu nhẹ.
Chia sẻ niềm vui với người khác cũng là một cách tạo nghiệp lành.
Ta phải luôn nhớ chấp Ngã là nguồn gốc của mọi vấn đề và cố gắng sửa đổi. Những lời đó phải được thực hành Tĩnh lặng và Tuệ quan sát để thường trú trong tâm trí chúng ta vì lợi ích của chúng không chỉ là lợi ích nhất thời.
Con Đường Trí Tuệ
Tại sao ta sinh ra? Ta sinh ra để không còn phải sinh ra nữa.
Khi ta thực hành Tĩnh lặng và Tuệ quan sát, ta sẽ nhận thấy tỉnh thức và thanh tịnh không ở trong rừng sâu hay trên núi cao. cũng không ở trong hang động hay trong tu viện. nó ở ngay trong tâm.
Nhiều khi mình muốn bắt cái tâm phải yên lặng (Thiền định), và chính sự cố gắng đó lại làm cho tâm rối loạn thêm. Chúng ta cần thực hành Tĩnh lặng và Tuệ quan sát để buông xả tất cả lòng ham muốn. Có như vậy chúng ta mới được thanh tịnh và tỉnh thức.
Cho mình hơn người là trật rồi. Cho mình bằng người cũng trật nữa. Cho mình thua người cũng trật luôn. Nghĩ mình hơn người thì kiêu căng sẽ nổi dậy. Nghĩ mình bằng người sẽ thiếu kính trọng khiêm nhường. Nghĩ mình thua người sẽ nhụt chí thiếu tự tin. Hãy buông xả tất cả.
Trí tuệ nằm trong bản thân ta, giống như trái xoài chín ngọt ngào nằm sẵn trong trái xoài xanh.
